Gebruikt u uw computer voor video- en fotobewerking? Of bent u een fanatieke Gamer, die de nieuwste spellen op de hoogste instellingen en resoluties wil spelen? Een goede videokaart is onontbeerlijk voor de grafisch veeleisende gebruiker. Vaak is het toch de vraag welke videokaart u precies moet hebben door een legio aan soorten en maten. In dit artikel een aantal zaken om rekening mee te houden, zodat u weet waar u op kunt letten bij aanschaf van een losse videokaart, of een PC of laptop met ingebouwde videokaart.
U kunt een videokaart het beste zien als een complete minicomputer, speciaal voor het berekenen en weergeven van beeld. Vrijwel iedere computer of laptop wordt standaard al uitgerust met een 'interne' videokaart, echter is deze beperkt in zijn kunnen en heeft deze geen eigen werkgeheugen. Het is bij een 'interne' geen minicomputer op zich, maar deel van de andere al aanwezige onderdelen. Simpele spelletjes en het weergeven van bijvoorbeeld Full HD video's gaat prima met dit soort videokaarten. Wanneer u echter wat meer eisen heeft met betrekking tot gamen of bijvoorbeeld het bewerken van uw video's en foto's, dan komt een dergelijke videokaart al snel te kort. Hier zijn de 'externe' videokaarten voor gemaakt. Dit type videokaarten hebben hun eigen werkgeheugen, stroomaansluitingen en processor. Ze hoeven dus niets te delen met de rest van het apparaat.
'Intern' en 'extern' is in dit geval niet dat de ene variant in uw PC of laptop zit en de andere erbuiten geplaatst wordt. De benaming heeft te maken met het feit dat de interne kaart niet te vervangen is want deze zit vaak bij de hoofdprocessor inbegrepen of is vast gesoldeerd. Een externe kaart is los te plaatsen en kan eventueel vervangen worden, mocht u bijvoorbeeld hogere eisen aan de prestaties gaan stellen.
De twee grootste en meest bekende fabrikanten van de externe videokaart processors zelf zijn AMD en NVIDIA. Zij brengen ieder jaar een reeks aan verschillende nieuwe en betere chips uit, die andere fabrikanten zoals o.a. MSI en Asus gebruiken om een videokaart mee te maken. De huidige chips van AMD vallen onder de Radeon R serie, van NVIDIA is het de Geforce GT(X) serie. Als het seriegetal hoger is, wordt de kaart in de meeste gevallen ook langer en wat breder. Let dan ook goed op of de door u gekozen videokaart past in uw bestaande of nieuwe computerbehuizing.
AMD
De Radeon R serie begint met de R5 230 voor losse videokaarten. Hierna volgen nog een aantal in de budget serie (R5 en R7 varianten). De betere videokaarten, welke op de fanatieke gamer en video- en fotobewerker gericht zijn, beginnen met de R9 270 en 270X. Hierna volgen de R9 280 / 280X / 285 / 290 / 290X en als laatste de 295X2. De R9 295X2 is een speciale versie met twee R9 290 processors op één printplaat.
NVIDIA
Ook NVIDIA begint met een budget serie in de GeForce serie. Het gaat dan om de GeForce EN210. Daar zitten tevens een paar snellere kaarten boven als budget optie (GT 610 en varianten). De snellere videokaarten geschikt voor de fanatieke gamer of foto- en videobewerker ziten in de GTX serie. Deze begint bij de GTX 750 / 750ti / 960 / 970 / 980 / 980ti, dan de Titan Black, Titan X en de Titan Z. De Titan Z is hierbij de veel snellere (en duurste) tegenhanger van de AMD Radeon R9 295X2, een dubbele processor op één printplaat dus.
Voor laptops zijn er zogenaamde 'mobiele' varianten van eerder genoemde videokaarten. Deze zijn over het algemeen wat langzamer dan de PC soortgenoten maar verbruiken ook minder stroom. In het geval van losse videokaarten is het dan ook belangrijk om te kijken of u een geschikte voeding heeft. Des te beter en sneller de videokaart, des te meer stroom deze verbruikt.
Deze kaarten zijn tevens duurder in aanschaf. De prijzen van de betere videokaarten liggen vaak tussen de €300,- tot €500,-. Voor degene met een wat ruimer budget: de NVIDIA TITAN Z kan zelfs meer dan €2500,- per stuk kosten! Hiervoor krijgt u een videokaart met 12 GB eigen werkgeheugen en genoeg rekenkracht om zelfs op 4K resolutie alles vloeiend weer te geven. Deze kaart is echt om zonder enige concessies alle grafische wensen uit te laten komen. Gewone videokaarten zijn uitgerust met 1 of 2 GB en de gaming kaarten zelfsmet 4, 6 of eventueel 8 GB eigen werkgeheugen.
Wanneer er meer werkgeheugen aanwezig is, kan de kaart beter zijn werk doen op hoge resoluties van één of meerdere beeldschermen. Het is daarom belangrijk om hier op te letten bij aanschaf, of u in ieder geval goed te laten informeren, door uw wensen en gebruik goed aan te geven. Voor de video- en fotobewerker is bij NVIDIA, naast de hoeveelheid geheugen, het aantal CUDA cores belangrijk. In ieder type kaart zijn een aantal CUDA cores ingebouwd en wanneer dat getal hoger oploopt kan de kaart sneller bewerkingen 'renderen' oftewel berekenen. Voor gaming maakt dit getal weinig uit. AMD heeft hiervoor geen extra technologie ingebouwd, maar maakt gebruik van een softwarematige oplossing genaamd OpenCL.
Gewapend met deze informatie kunt u de juiste keuze maken wat betreft videokaart, zodat u gebruik kunt maken van de beste mogelijkheden van uw PC of laptop.
Meer weten? Lees ook: Raspberry Pi: frambozentaart zegt u?